Türkiye’de çevirmenlik bürolarının sunduğu hizmetleri genel olarak iki başlık altında inceleriz. Bu başlıklardan birisi yazılı çeviri, diğeri ise sözlü çeviridir.
Nasıl ki her insan günlük hayatında sadece bir veya birkaç işle uğraşır, tercümede de bu böyledir. Her çevirmen yazılı veya sözlü tercüme yaptığı dildeki bir alanda kendisini geliştirir. O alan dışında başka alanlarda tercüme yapmaya mecbur kalmadıkça çalışmak istemez. Çünkü tercüman bilir ki her bir alanın kendine has bir üslubu vardır. Bundan kaynaklı olarak yazılı çeviriler kendi içinde Edebi Çeviri, Teknik Çeviri, Ticari Çeviri, Hukuk Çevirisi ve Tıp Çevirisi gibi alt başlıklarında toplanabilir. Tercümanlar daha çok bu alanlardan bir tanesini kendisine uzmanlık alanı olarak seçerler. Tüm alanlarda tercüme yapan tercüman bulmak neredeyse imkânsızdır.
Genel tercüme alanlarını sizin için aşağıda inceledik.
Tercüme büroları günlük işleri olarak daha çok noterler aracığı ile kendilerine yönlendirilen müşterilerinin bazı matbu belgelerinin çevirisini yapmaktadır.
Eskiden olmasa da son 15 20 yıl içinde sosyal medya vb. sebepler ile günlük hayatta halk tarafından kullanılan kelimeler ile hukuk dili arasında ciddi farklılıklar oluşmuştur. İstinabe, temlik, ayni hak, vasi, muris, tekeffül, aciz vesikası vs. bunlar gibi onlarca hukuki terim artık günlük konuşma dilinde neredeyse hiç kullanılmamakta, sadece hukuki olarak işi olan kişiler tarafından mecburen öğrenilmektedir.
Herhangi bir kitaptan anlayarak bir sayfa okumakla herhangi bir hukuk metninin bir sayfasını anlayarak okumak arasında vakit açısından dakikalarca zaman farkı vardır. Hukuk alanındaki çevirileri de hukuki çevirilerde kendisini geliştirmiş tercümanlar bile zaman zaman yapamayabilir, yaptığı çeviride hukuki terimin farklı anlamlarından dolayı anlam kayması olabilir. Bunun sebebi tam olarak hukuk terminolojisinin diğer terminolojilere göre çok daha eski kelimeler içermesidir.
Bunun için devasa hukuki terimler sözlükleri vardır. Burada anlattıklarımızdan anlaşılacağı üzere hukuk çevirisi çok ciddi uzmanlık gerektiren bir alandır. Hukuki belge çevirisi yanlış yapılırsa hak kaybına uğrayabilirsiniz. Bunun için hukuki belgelerinizin çevirisi için de hukuk terminolojisine tam anlamıyla hâkim hukuk tercümanı ile çalışmanız gerekir.
Ankara’da 21 yıllık hukuki tercüme tecrübesi ile yakamoz tercüme, yaygın olarak kullanılan İngilizce, Almanca, Rusça, Fransızca, Arapça, Çince gibi diller başta olmak üzere onlarca dilde adli bilirkişi tercüman olarak tercüme yapmaktadır.
Hepimiz hayatımızda en az bir defa kitap okumuşuzdur. Özellikle pek çoğumuz küçüklüğümüzde, ilkokul yıllarımızda pek çok hikâye dinlemiş ve duymuşuzdur. Ağustos böceği ile karınca, kırmızı başlıklı kız gibi masalları bilmeyenimiz yoktur. Küçükken dinlemiş ya da okumuş olduğumuz birçok masalın büyüdüğümüzde bizim kültürümüze ait masallar olmadığını, yabancı bir dilden çevrilmiş olduklarını öğreniriz.
En basitinden bu örnek bile bizlere şunu göstermektedir; yabancı dildeki kitapların çevirilerine ihtiyacımız vardır. Ancak edebi metinlerin dili (en basitinden masallardaki bir varmış bir yokmuş cümlesi), günlük hayatta kullandığımız dilden farklı olarak daha duygu doludur. Mecaz anlamlar oldukça fazladır. Bu sebepten ötürü edebi tercüme her tercümanın yapabileceği bir çeviri türü değildir. Edebi çeviri yapacak tercüman, çevrilecek edebi metnin yazılı olduğu dilin ülkesinin kültürünü, o dilde kullanılan deyimlerin gerçek hayatta ifade ettiği karşılıkları iyi bilmelidir. Bu yüzden edebi çeviriyi sadece edebi çeviri alanında uzmanlaşmış tercümanlar yapmalıdır.
Teknik metin çevirisi, adından da anlaşılacağı üzere teknik konular üzerine yapılan çevirilerdir. Kısaca teknoloji, otomotiv, ulaşım, Enerji, imalat, makine gibi birçok alanda yazılmış, alana özgü terimler ve ifadeler içeren sektörel yazılar olarak da açıklayabiliriz.
Mesela arabamız bozulduğunda onu teknik servise veya sanayiye götürürüz. Arabamızın bakım işlemi yapılırken vidaları monte etme işlemi sırasında bir çeşit alet kullanılır. Bu aletin adı ‘Yıldız’dır. Ancak bizim bildiğimiz (genel halkın bildiği) yıldız bir gök cismidir. Bu ayrımı teknik bilgisi olmayan bir kişi bilemeyebilir. Ya da inşaat konularında bilgi sahibi olmayan birisi inşaat makineleri vb. aletlerin anlatımını doğru yapamayabilir.
Bu sebepten ötürü teknik konularda kendisini geliştirmemiş olan tercümanlar bu çeviri türünü doğru bir şekilde yapamayabilirler. Teknik çevirilerinizin teknik tercüman tarafından yapılmasını önemle tavsiye ederiz.
Ticari metinler genelde satış, pazarlama, reklamcılık ve sözleşme alanında kullanılan metinlerdir. Sertifikalar, şartnameler, başvurular, Anlaşmalar, beyannameler, cüzdanlar, projeler gibi ticari içerikli belgelerden oluşur.
Genel çeviriden farkı bu tarz çevirilerin kendisine özgü kurallarının ve kalıplarının olmasıdır. Ticari metinlerin çevirisini yapabilmek için bu alandaki kurallar konusunda kendisini yetiştirmiş tercümanlara ihtiyaç vardır. Ticari bilgi içeren ticari belge çevirisini, ticari tercüme konusunda yeterli bilgiye sahip ticari tercümanlara yaptırmalısınız.
Özellikle tıbbi rapor, tahlil, tetkik çevirilerinde bir terimin düzgün açıklanamaması, yanlış veya eksik açıklanması çok büyük bir yanlış anlaşılmaya teşhis ve tedavinin yanlış yapılmasına sebep olabilir.
Ancak Tıp çevirisi sadece doktorunuzun size yazdığı ilaçların çevirisinden ibaret değildir. Tıp terminolojisi başlı başına bir alandır. Tıbbi ve medikal ürünlerin kullanım kılavuzlarının çevirisi, tıbbi makale çevirisi gibi konular bir bütün olarak tıp çevirisi alanında değerlendirilmektedir. Tıp çevirisi tam anlamı ile uzmanı tarafından yapılmalıdır.
Sözlü çeviriler genel olarak üçe ayrılır; simultane tercüme, ardıl tercüme, multimedya tercümesi.
Bir konuşma orijinal dilinde yapılırken her bir cümle sonunda tercümanın konuşmayı istenen dile çevirmesine ardıl tercüme denmektedir. Ardıl tercüme yazılı tercüme yapmak gibi değildir. Sadece kelime bilgisi yeterli değil, dili konuşma ve anlama için gerekli olan kulak dolgunluğu da lazımdır.
Mesleki bilgisinin yanı sıra resmi olarak yapabilmesi için Türkiye Yeminli Çevirmenlik Federasyonu’na (TURÇEF) bağlı bir tercüman olması ve sicil numarasının olması gerekmektedir. Ardıl tercümede tercüman, doğrudan konuşmayı sözlü olarak çevireceği için konuşan kişinin jest ve mimikleriyle doğru orantılı bir biçimde konuşması gerekir. Bu yüzden ardıl çeviri yapan tercümanın en önemli özelliği; tercümesinin anlaşılabilir olmasının yanı sıra diksiyonunun da iyi olmasıdır.
Ardıl çeviriler uzun toplantılarda tercih edilen bir çeviri türü değildir. Bunun sebebi; daha sağlıklı bir çeviri için tercümanın yorulmaması ve açık bir zihinle çeviriye devam edebilmesinin istenmesidir.
Bu sebeple ardıl çeviriler genel olarak diplomatik ilişkilerde, çeşitli kısa konferanslarda, ülkeler arasında yapılan sempozyum ve zirvelerde, ticari ilişkilerdeki birebir görüşmelerde ve tarafların anlaşma yapacağı kısa toplantılarda, iş yemekleri ve görüşmelerinde, Hastalarla doktorların daha sağlıklı anlaşabilmesini sağlamak amacıyla hastanelerde, turizm sektöründe vs. gibi kullanılmaktadır.
Genel olarak basın toplantılarında ve uzun konferanslarda tercih edilen bir çeviri türüdür. Ardıl tercümenin daha kapsamlı, daha profesyonel hali olarak tanımlayabiliriz. Farklı dilde konuşan konuşmacı ile eş zamanlı olarak konuşmanın tercümesi yapılır. Eş zamanlı tercüme yapılabilmesi için hem hızlı bir şekilde konuşmacının konuşmasını anlamak hem de hemen onu tekrar tercüme dilinde tekrar ifade etmek gerekir.
Eşzamanlı çevirinin zorluğu ve uzun süreli oturumlarda yapıldığı göz önüne alındığında, genellikle tek bir tercüman tarafından yapılmamaktadır. Çevirmenler her 20 dakikada veya her yarım saatte bir dönüşümlü olarak çevirileri yapar. Bu çevirileri yaparlarken ardıl tercümeden farklı olarak, ses yalıtımı olan, havalandırmalı ve en az iki kişinin çalışabileceği bir kabinde çeviriyi gerçekleştirirler. Bu tür toplantılar bazen bir günden fazla sürebilir. Bu yüzden diğer tercüme türlerinden biraz daha zahmetlidir. Simultane tercüme disiplinli ve özverili bir çalışma gerektirir.
Hepimiz mutlaka hayatımızda en az bir defa alt yazılı film veya dizi izlemişizdir. Yabancı dili olan filmlerin/dizilerin altyazısının çevrilmesi sırasında farklı birtakım teknikler kullanılmaktadır. Filmin veya dizinin içeriğindeki yabancı kökenli deyimlerin veya kalıplaşmış sözcüklerin tercüme edilen dile uygun bir benzerlikte olması gerekmektedir.
Bu yüzden çevrilmesi hedeflenen dilin kurallarını, kültürünü çok iyi bilen bir tercümanın bu işi yapması gerekmektedir. Ancak multimedya tercümesi sadece film ve dizi tercümesinden ibaret değildir. Ayrıca sunumlar, seslendirme projeleri, oyunlar ve reklam ya da tanıtım çevirilerini de kapsamaktadır.
Birçok kişi hayatında sadece bir veya birkaç kez tercümeye ihtiyaç duymaktadır. Tabi bu durumda doğru tercümanı bulmak da çok zor olacaktır. Alanında uzman doğru tercümanlar bulmak ise tercüme bürolarının işidir.
Doğru tercüme için, doğru tercümanı seçmelisiniz. Doğru tercüman için de, doğru tercüme bürosu seçilmelidir. 52 dilde yeminli noter onaylı tercüme ve tüm dillerde tercüme için doğru adres Ankara Yeminli Tercüme Bürosu Yakamoz Tercüme olarak tercüme ihtiyaçlarınızın çözümü için yanınızdayız.